Mijn ouders hadden van 1952 tot begin jaren 60 twee modezaken in ‘s-Hertogenbosch-Zuid. Herenmode aan de Van Veldekekade en damesmode aan de Jacob van Maerlantstraat. Na een prima start floreerden beide zaken in met name het midden van de jaren vijftig. Rond 1960 kwam er vreselijk de klad in. Aan de ene kant vanwege een economische crisis. Aan de andere kant door een enorm gebrek aan zakelijk inzicht van met name mijn vader Frans. Helaas moesten in 1961 beide deuren dicht.
Weg was de droom van een bestaan als zelfstandig ondernemer. Mijn ouders toonden echter veerkracht, want ze kwamen er toch weer bovenop, zij het in loondienst bij een ander. En dat was met betrekking tot mijn vader Frans maar goed ook. Met zijn gebrekkige zakelijke inzicht zou ook een tweede poging faliekant zijn mis gegaan. Hij was altijd vol leuke ideeën, maar stond nooit stil bij de consequenties. Altijd een goedzak, maar ook steeds ten koste van eigen portemonnee.
Kostuum
Een verhaal uit de Sinterklaastijd van 1958 is legendarisch in de familie. Het is een paar dagen voor pakjesavond. Een gezin komt de winkel aan de Van Veldekekade binnen. Vader en moeder en drie kinderen. De man heeft een kostuum nodig. Mijn vader helpt. Hij verkoopt een kostuum voor 95 gulden, in die tijd een modaal weeksalaris.
Aan de kassa staan de kinderen van 9 tot 12 jaar rustig te wachten. “Vol verwachting klopt mijn hart”, zegt mijn vader tegen de kinderen, die er wat treurig bij staan. “Nee meneer Van Geloven, dat zit er dit jaar helaas niet in voor ons”, reageert de moeder van het drietal. “Mijn man heeft een nieuwe baan en daarvoor heeft hij een nieuw kostuum nodig. Dit is ons spaargeld.”
Sombere kindergezichten. Arme mensen die hun hele hebben en houden in de nieuwe baan van de vader steken. Pijn in het hart. Frans, een spijkerharde vent maar ook een heel emotioneel mens, kan zijn tranen maar net onderdrukken, want de kinderen huilen intussen tranen met tuiten.
Het gezin is de deur nog niet uit of Frans roept een van zijn medewerkers bij zich. De koerier van de zaak, ene Ton. “Ton, ga jij even naar speelgoedwinkel Van de Leemput in de Hinthamerstraat en koop speelgoed voor die kinderen. Hier heb je vijftig gulden.” Zelf gaat hij bij de bakker een deur verder voor pepernoten en borstplaat. De volgende dag worden drie pakketjes gemaakt en door Ton bij het gezin afgeleverd. Opbrengst verkochte kostuum: 1,50 gulden.
Dubbel gevoel
Het geeft mij nog altijd een dubbel gevoel. Aan de ene kant stom als je het zelf moeilijk hebt, jouw winst zo weer weg te gooien. Aan de andere kant zegt het veel over de verborgen emoties van mijn vader, die een geweldige gifkikker kon zijn, wat hem ook de bijnaam ‘bus karbiet’ opleverde. Maar hij was een fantastische vader en ik heb hem ook menigmaal kunnen betrappen op emoties met betrekking tot de ellende van anderen en zelfs dramatische films. Of toen Jan Janssen in 1968 de Tour won. Tranen.
Het voorval rond Sinterklaas heeft intussen een baard van meer dan vijftig. Maar rond 5 december denk ik iedere keer weer aan deze anecdote, die mijn moeder tot ver na Pa’s dood in 1973 iedere Sinterklaas weer vertelde. Het hoorde bij ons bij Pakjesavond als Snieklaas van Toon Hermans. Het gaat ook nooit meer weg. Het zijn ook van die herinneringen, die je als 50-plusser koestert en waar je nog steeds van geniet.
Tekst: Frank van Geloven
Foto: Stadsarchief | Fotobureau Het Zuiden